(Khoa học kì thú)Sao Hỏa có thể hình thành vành đai từ các mặt trăng

Sao Hỏa có thể hình thành vành đai bao quanh từ các mặt trăng của nó. Ảnh: New Scientist.

Trong vài triệu năm, mặt trăng Phobos của sao Hỏa sẽ bị chia nhỏ thành nhiều mảnh để tạo thành một vành đai dẹt tương tự như vành đai sao Thổ, theo New Scientist. Tuy nhiên, những mảnh nhỏ từ hai mặt trăng Phobos và Deimos có thể đang xoay quanh hành tinh đỏ dưới dạng vành đai mới hình thành.

Các nhà thiên văn từ lâu cho rằng có khả năng sao Hỏa sẽ được bao quanh bởi vành đai tạo từ những mảnh đá bắn ra từ hai vệ tinh Phobos và Deimos, nhưng chưa ai quan sát được điều này, có thể do chúng nằm trong mặt phẳng không dễ quan sát từ Trái Đất hoặc kính viễn vọng không gian.

Sau khi phóng lên sao Hỏa năm 2013, vệ tinh MAVEN (Mars Atmosphere and Volatile Evolution) phát hiện một đám mây bụi ở độ cao lớn bao quanh hành tinh. Nhóm nghiên cứu trong dự án MAVEN không thể xác định được độ lớn và nguồn gốc của hạt bụi, nhưng họ nhận thấy chúng lan rộng một cách đồng nhất thay vì tập trung thành vòng tròn. Điều đó cho thấy chúng đến từ không gian liên hành tinh.

Phân tích mới từ dữ liệu của MAVEN cho thấy, sao Hỏa cũng được bao quanh bởi bụi dưới hình thức tiền vành đai và một số hạt bụi trong số đó đến từ các mặt trăng của hành tinh này.

Jayesh Pabari ở Phòng thí nghiệm nghiên cứu vật lý tại Ahmedabad, Ấn Độ và cộng sự so sánh các phép đo bụi từ MAVEN với các mô hình dựa trên giả định về số lượng thiên thạch đâm trúng sao Hỏa và mặt trăng của nó. Họ kết luận những hạt nhỏ văng ra từ vụ va chạm với thiên thạch thường bị gió mặt trời cuốn đi, trong khi trọng lực của sao Hỏa hút các hạt lớn hơn vào tiền vành đai nằm dọc theo quỹ đạo của mỗi mặt trăng.

Bụi của những vành đai này có thể chạm tới tầng thượng quyển của sao Hỏa. Nhóm của Pabari nhận thấy trong khi phần lớn đám mây bụi có nguồn gốc liên hành tinh, khoảng 0,6% có thể đến từ hai mặt trăng Phobos và Deimos.

"Các hạt ở những vòng lớn hơn có thể chạm tới sao Hỏa sau một khoảng thời gian, bên cạnh các hạt bụi liên hành tinh", Pabari cho biết.

"Để đưa ra kết luận chắc chắn về vành đai bụi, chúng ta cần máy dò bụi chuyên dụng", Laila Anderssen ở Đại học Colorado Boulder, nhận định.

Quỳnh Thái

Nơi đón những câu hỏi khoa học kì thú chưa lời giải đáp thỏa đáng của các bạn. Chúc các bạn một ngày vui!